Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Crataegus monogyna & Pastinaca sativa subsp. sativa

fotò
fotò
Acinié

Crataegus monogyna

Rosaceae

Àutri noum : Acinas, Aubrespin, Poumetié, Peretié, Peto-fouirié.

Noms en français : Aubépine à un style, Bois de mai.

Descripcioun :
L'acinié fai proun de flour blanco à la primo, pièi porto de pichot fru rouge, lis acino vo poumeto.

Usanço :
Li flour e li fru soun vertuouso contro l'ipertesuro e pèr lou bato-cor : "La flour, n'i'a que n'en prenon pèr faire toumba la tensioun" (P. Pavon in O. Madon, op.cit. p. 58). Faire uno tisano emé un cuié de flour secado pèr tasso. Èi peréu uno planto sedativo : "Se metié dins lou biberoun deis enfant quand èron pichounet pèr li faire dourmi" (M. Duplan Ibid.).
"Dins lou tèms, sis ensertavon sus leis acinié de peros, de gnèspous [...] nautre l'avèn agu fa. O, o, sus lei bouishoun, lou gnespoulié prenié bèn aqui, [...] la souleto cauvo es que mounto pas aut" (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.).

Port : Aubret
Taio : 1 à 6 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Crataegus
Famiho : Rosaceae


Ordre : Rosales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Abriéu à Juliet

Liò : Roucaio - Sebisso - Relarg à jóuinis aubret - Óuriero de bos
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Crataegus monogyna Jacq., 1775

fotò
fotò
Jacarèio

Pastinaca sativa subsp. sativa

Apiaceae Umbelliferae

Àutri noum : Pastenargo-jauno, Pastenargo, Panet-bastard, Panés, Cournacho.

Nom en français : Panais sauvage.

Descripcioun :
Grando planto di flour jauno quàsi sènso bratèio. Li fueio soun coumpausado de grand fuioun emé ges de pecoui, alor que la cambo èi canelado. La racino, blanco, a uno forto oudour. La varieta fèro, arvensis, emé de long péu èi presentado eici (i'a peréu la varieta sativa, cultivado, qu'a de gròssi racino poupouso).

Usanço :
La jacarèio èro adeja cultivado à l'Age-Mejan. Lou panés s'adoubo e se manjo de tóuti li biais, un pau coume li pastenargo (raspado, au bouta-couire) o peréu coume de poumo de terro (au tian, en purèio). Èi couneigudo pèr sougna li proublèmo d'uei e coume antispasmoudico.

Port : Grando erbo
Taio : 1 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Pastinaca
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae

Ordre : Apiales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 mm
Flourido : Estiéu - Autouno

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Jun à setèmbre

Liò : Champ - Ribiero - Camin - Ermas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Pastinaca sativa subsp. sativa L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
C
R
CC
C
RR
C
C
C

Crataegus monogyna & Pastinaca sativa subsp. sativa

CCC
CC
CCC
CCC
CCC
CCC
CCC
CCC

Coumpara Acinié emé uno autro planto

fotò

Coumpara Jacarèio emé uno autro planto

fotò